Natręctwa myślowe, a schizofrenia
Większość znanych schorzeń psychicznych z tym klasyfikowanym jako “schizofrenia” na czele ma swoją przyczynę i w istocie stanowi silne uzależnienie od natręctw myślowych. Za “natręctwo myślowe” przy tym rozumie się tutaj wyobrażanie siebie jako osobę osiągającą sukces i wyobrażanie okoliczności zwyczajnie podnoszących “ego”. To myśli sprawiające przyjemność wyobrażającej tak siebie osobie kreującej te wyobrażenia. Wyobrażenia sytuacji z gruntu nierealnych z punktu widzenia myślącego czego myślący jest świadomy. Nieumiejętność przedkładania dobra długofalowego ponad natychmiastową przyjemność lub nieświadomość rujnujących dla umysłu konsekwencji natręctw myślowych i ich nieograniczanie są przyczyną stanów klasyfikowanych jako “schizofrenia”.
Tę powyższa myśli starał się będę w niniejszym artykule udowodnić. Zacznę od paru slow o sobie i swoich kwalifikacjach, potem przejdę do biologii uzależnień z paroma przykładami uzależnień. Wskaże najpierw na te dobrze znane oraz te mniej rozpoznawalne jako nałogi w tym natręctwa myślowe.
Następnie wskażę dwa bardzo silne dowody oraz parę dowodów mniejszej wagi na okoliczność, że ogrom stanów klasyfikowanych jako choroby psychiczne to w istocie stany silnego niekontrolowanego upojenia sprawiającymi przyjemność natręctwami myślowymi. Na samym końcu przedstawię ocenę stanu nauki, jaka jest psychiatria oraz perspektywy pomocy osobom klasyfikowanym jako “wariaci”.
O autorze
Na co dzień uprawiam zawód programisty komputerowego. Nie mający nic wspólnego zawodowo z psychiatrią. Niniejszy artykuł zdecydowałem się napisać na gruncie przypadku kolegi zdiagnozowanego przez specjalistów jako schizofrenika w czasie nasilenia się jego choroby. W sumie z osobami ze zdiagnozowaną choroba psychiczna miałem do czynienia parę razy. Również parę przypadków i ich przebiegów usłyszałem od znajomych lub z literatury.
Małe moje doświadczenie nie może być powodem do kwestionowania podjętych rozważań.
Isaac Newton twierdził, że sformułował prawo ciążenia, obserwując spadające z drzewa jabłko.
Są osoby mające zdecydowanie szerszy zakres wiedzy na temat jabłoni, wzrastania jabłek i okoliczności ich odrywania się od jabłoni: sadownicy. Zdecydowanie więcej razy obserwowali zjawisko upadania jabłka, ale żaden z nich tak zgrabnie nie wkomponował tego zjawiska w szerszą regułę.
Celem dziedziny, jaką jest sadownictwo, nie jest wynajdywanie praw dynamiki. Nie miało znaczenia ile przypadków działania prawa grawitacji zdiagnozują sadownicy. W tym kontekście dla badacza, który faktycznie chce odgadnąć przyczynę zachowania się wariata, wystarczy JEDEN dobrze zinterpretowany przypadek. Zinterpretowany na gruncie badania przyczyny zjawiska, a nie klasyfikacji jego objawu. Jeden przypadek zamiast setek innych, dla których setek celem badaczy i przeprowadzanej przez nich analizy są wyłącznie:
oraz
Biologia nałogów
Największym sukcesem nauki o mózgu jest w mojej ocenie rozpoznanie substancji, jaka jest dopamina oraz metodologii, z jaka mózg zarządza jej gospodarką. Działanie substancji psychoaktywnych w szczególności narkotyków oraz alkoholu polegać ma na wymuszaniu na mózgu coraz to bardziej intensywnego dawkowania dopaminy zwiększając natychmiastową przyjemność. Problemem z punktu widzenia dalekosiężnych skutków takich “strzałów” dopaminowych jest to, ze w konsekwencji fali takiej dopaminy mózg docelowo produkuje jej mniej, domagając się uśrednienia jej ilości w czasie. To jest ogólnie znany mechanizm podnoszony przez wielu uczonych, którego obrazem są liczne depresje wśród osób uzależnionych. Widać to szczególnie wśród osób uzależnionych od marihuany oraz kokainy, kiedy to w czasie kiedy akurat nie są pod wpływem narkotyków, popadają w niezrozumiałe dla nich stany depresyjne. Interpretują oni te stany jako niezależne od ich uzależnienia i przekonani o nieszkodliwości używki zaczynają ją stosować jako remedium na depresje. Pogłębiając w ten sposób jeszcze większe rozchwianie gospodarki dopaminowej.
Zrozumienie zgubnego wpływu na gospodarkę dopaminową mózgu jako istotę dobrze znanych nałogów pozwala lepiej usystematyzować to, co z punktu widzenia mózgu używką jest, a co nią nie jest. Potocznie za “używkę” uważa się coś, co zapewnia natychmiastową przyjemność, ale długofalowo ma skutki zgubne dla zażywającego. Nie jest używką poczucie szczęścia z uwagi na fakt założenia rodziny czy sukcesu w pracy bowiem satysfakcja taka nie trwa zaledwie kilkadziesiąt minut, ale jest w miarę trwała i sytuacja, która to szczęście zainicjowała, będzie miała pozytywny długofalowy wpływ. Marihuana stanowi używkę dlatego, że jej zażywanie oznacza nie tylko utratę czasu, który mogliśmy poświęcić na pracę nad naszym długofalowym szczęściem, ale zwłaszcza dlatego, że zły nastrój w czasie spadku dopaminy poza upojeniem narkotykowym przeszkadza w budowaniu czegokolwiek trwałego.
Nałogiem nazywamy stan, w którym przyzwyczajmy mózg do przyjemności związanej z używką i chcąc uzyskać szybką dawkę dopaminy, uciekamy do używki, chociaż długofalowo ma to zgubny skutek z punktu widzenia relacji oraz sukcesów zawodowych. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt co może być nałogiem, ponieważ może nim być nie tylko czynność, która polega na fizycznym zażyciu substancji. Z uwagi na późniejsze rozważania już teraz warto zwróci uwagę na najbardziej znane uzależnienia:
alkohol, narkotyki, leki uspokajające.
Każdy choć raz doświadczył któryś z powyższych. O ile w przypadku alkoholu sprawa rujnujących skutków zażywania jest widoczna w postaci tzw. kaca oraz stopniowego wyniszczania organizmu, o tyle w przypadku narkotyków takich jak marihuana czy kokaina ofiara zdaje sobie sprawę ze zgubnych skutków dopiero przy okazji pojawienia się stanów depresyjnych, czy nawet lękowych wcześniej nie utożsamiając niepowodzeń życiowych z używką.
hazard
Zamiłowanie do hazardu jest trudniejszym do wyjaśnienia nałogiem niż opisywane tutaj w dalszej części “natręctwa myślowe”.
Podejmując jakiekolwiek działanie przewidujące zysk finansowy, w związku z ewentualnym jego powodzeniem odczuwalne jest uczucie przyjemności.
Dla przykładu planując przedsięwzięcie, zanim jeszcze okaże się zyskownym lub nie, wyobrażamy sobie siebie samych w okolicznościach takich jakby się powiodło. Planujemy zarobione dzięki niemu środki pieniężne wydatkować w określony sposób i zyskać odpowiedni status. Podobnie podczas dla przykładu gry w ruletkę. Oczekując na rezultat kręcenia się kola ruletki, mając na uwadze ew. zysk, odczuwamy przyjemność z samego tylko faktu oczekiwania na jego rezultat. Nie jest przy tym szczególnie istotne, jaki będzie rezultat tego kręcenia. Ew. wygrana przedłuża tylko grę, umożliwiając udział w kolejnych kręceniach i napawanie się właśnie czekaniem. To samo odczuwa osoba czekająca na wynik kręcenia się bębnów maszyny hazardowej, czy w oczekiwaniu na wynik meczu, który się obstawiło, czy oczekując na wynik loterii, w której wzięło się udział.
seksoholizm, natręctwa myślowe na tle seksualnym, pornografia, masturbacja
Nie da się uzasadnić regularnego korzystania z usług prostytutek jako mającego pozytywny wpływ długookresowy na mężczyznę. Podobnie uzależnienie od pornografii, czy towarzyszącej jej masturbacji. Wyobrażanie sobie siebie podczas namiętnych uniesień, jest tym, co niewątpliwie jest przyjemnym, jednak po pierwsze skutkuje pogorszeniem się atrakcyjności w oczach płci przeciwnej, oraz przede wszystkim jest mechanizmem identycznym co zażycie narkotyków. Z identycznymi stanami depresyjnymi towarzyszącymi okresom pomiędzy tym natręctwami myślowymi.
natręctwa myślowe niepodszyte seksualnością.
Tak samo, jak można sobie wyobrażać siebie uprawiającego seks z wyselekcjonowana w myślach partnerką i jest to przyjemne, tak samo można wyobrażać sobie siebie w charakterze osoby wybitnej osiągającej sukcesy i uznanie. Jest wtedy przyjemnie. Co innego, kiedy takie fantazjowanie może mieć funkcje motywacyjną, a co innego, kiedy dotyczy sfer, kiedy z żadnym prawdopodobieństwem nie mogą być udziałem fantazjującego.
Takim przykładem jest wyobrażanie siebie jako gwiazdę piłki nożnej wielbionej przez tłumy i odnoszącej sukcesy. Jest to przyjemne i może być motywującym z punktu widzenia nastolatka, ale stanowi używkę, jeżeli doświadcza tego 40-latek. Podobnie wyobrażanie sobie siebie jako gwiazdę rocka, czy innej osoby osiągającej sukcesy w sytuacji, kiedy nie stanowi to w życiu celu, ale realizowane jest wyłącznie w celu poprawy samopoczucia.
Co ciekawe “sztuczki” takie jakiś czas temu polecane były przez trenerów dziedziny, jaką jest “programowanie neurolingwistyczne”, którzy zalecali trickami, jakimi jest wyobraźnie siebie w absurdalnie nierealnych sytuacjach, poprawianie sobie nastroju. Działanie takiego mechanizmu jest dokładnie takie samo jakby polecać zażycie narkotyku celem poprawy samopoczucia I samooceny.
dowartościowanie własnego Ego.
Jeżeli jesteśmy tym kim inni chcieliby być lub wyglądamy choćby tak jak inni chcieliby wyglądać to potencjalnie mamy większe szanse w rywalizacji jaka jest dobór naturalny. W toku ewolucji organizmy wykształciły sobie w związku z tym uruchamianie mechanizmu nagrody wtedy, kiedy wydaje się nam ze tacy właśnie jesteśmy. Podziwiani, naśladowani.
Tak samo jak można oszukać mechanizm nagrody masturbując się zamiast odbywać stosunek płciowy z płodną kobieta tak samo można oszukać tutaj opisywany mechanizm nagrody spotykając się w wąskim gronie i prawiąc sobie nawzajem komplementy. Również obmawiając innych siebie w ten sposób stawiając wyżej w hierarchii tegoż doboru naturalnego.
Na przypadłość tę zwłaszcza narażone są kobiety. Zauważ ze to kobiety częściej posiadają koleżanki niż dorośli mężczyźni. Wystarczy przysłuchać się tematom poruszanych podczas takich babskich schadzek żeby zdać sobie sprawę, ze ich kwintesencja jest właśnie dowartościowywanie ego uczestniczek.
Mężczyzna kiedy tworzy profil w portalu społecznościowym to tylko po to żeby zdobyć partnerkę. Kobiety często w szczęśliwych związkach nie pragnące zdobyć mężczyzny pielęgnują swoje profile na tych portalach tylko po to, żeby właśnie zaimponować innym samicom. To dlatego tez to kobiety a nie mężczyźni ubierają się w drogie designerskie ubrania. Mężczyzna kupując sportowy samochód robi to po jedno. Żeby zdobyć partnerkę. Kobieta ubiera się drogo tylko po to, żeby zazdrościły jej inne kobiety.
Depresje u kobiet spowodowane są głownie zaburzeniem gospodarki dopaminowej poprzez uzależnienie od dopaminy dawkowanej w ramach mechanizmu nagrody przy poczuciu, że ktoś kobiecie zazdrości.
Dla przykładu to co nazywane jest u kobiet zakupoholizmem to w istocie objaw właśnie dopaminy spowodowanej tym, ze ktoś będzie kobiecie zakupionego produktu zazdrościł I uzależnienie od TEGO uczucia, a nie samego zakupu. Kobiety postrzegane jako atrakcyjne, a zwłaszcza internetowe influencerki cierpią na to co nazywane jest depresja zdecydowanie częściej niż kobiety nie szukające przyjemności w byciu dostrzeganą I podziwianą przez inne kobiety.
Rodzaje nałogów można by mnożyć. Powyższe podałem celem podkreślenia, że nie wszystkie wiążą się z zażyciem substancji psychoaktywnej. W tym właśnie celu wspomniałem o hazardzie czy dotyczących ogromu mężczyzn problemach z seksualnością. Zachowanie te takie jak masturbacja bywają przy tym wymieniane jako niemające negatywnych skutków na powodzenie w życiu, ale podobnie wiele osób (najczęściej ci sami) twierdzą, że takich skutków nie mają narkotyki w postaci marihuany czy kokainy.
Do używek niezwiązanych z zażyciem substancji aktywnej należy jeszcze wiele innych zachowań. Należą do nich słuchanie muzyki, czy nawet oglądanie filmów fabularnych, czy czytanie powieści. Ogólnie rzecz biorąc dostarczanie organizmowi emocji niezwiązanych z przeżyciami nas samych, ale innych osób, zmniejsza w nas chęć przeżywania emocji w przyszłości samemu. Dzieje się to wskutek dopaminy, na której ekspozycje narażamy się przez zaangażowanie w emocje niedotyczące nas samych, wprowadzamy się w stan bezproduktywności charakterystyczny dla innych używek.
Znaczenie natręctw myślowych w rozwoju schizofrenii
Przedstawiam niniejszym dwa silne dowody na ten związek:
* fakt, że urojenia osób “chorych” zawsze dotyczą ich statusu podnoszącego ich własne Ego. Osoby ze zdiagnozowanym wariactwem niemal zawsze tkwią w fałszywym wyobrażeniu, że ma miejsce któryś z poniższych:
Otoczenie spiskuje przeciwko nim, chcąc odebrać im coś lub zmusić do czegoś traktując tym samym tę osobę jako kogoś szczególnie ważnego;
osoba “chora” ma szczególne znacznie z punktu widzenia religii. Na przykład okrzyknie siebie jako proroka. Wynosi się tym samym ponad resztę swojego otoczenia tj. nie-proroków i nie-męczenników;
osoba “chora” czuje się niezrozumiana i zasługująca na większe uznanie niż otoczenie jej okazuje. Na przykład uznaje siebie za wybitnego uczonego, którego nikt nie rozumie;
Ta prawidłowość ma szczególne znaczenie. Jakoś żadnemu wariatowi nie wydaje się, że został bezdomnym, czy osobą nieszanowaną. Wariactwu zawsze towarzyszy uznanie się za osobę wybitną.
Drugim dowodem powyższej tezy jest:
*fakt, że osoby “chore” najczęściej mają współistniejący silny nałóg.
Przyjmuje się przy tym, że nałóg ten (najczęściej związany z zażywaniem substancji psychoaktywnych) przyspiesza nasilenia wariactwa. Prawda jest jednak taka, że on współistnieje i sposobność do niego jest obrazem sposobności również do drugiego poważniejszego nałogu: tj. natręctw myślowych.
Również osoby niewykazujące cech “wariata” oraz skłonności do uzależnień zmuszone są przyznać, że bywają u nich okresy silnej woli w wybieraniu dobra długookresowego ponad natychmiastową przyjemność, oraz okresy znudzenia walka o bycie lepszym człowiekiem. U osób zdiagnozowanych jako schizofrenicy takie okresy walki i poddania się również mają miejsce, tyle że występują gwałtowniej. Prawdopodobnie dlatego, że mają miejsce:
albo:
Dla przykładu znajomy z silnym aktualnym rzutem schizofrenii zapytany, dlaczego nie odstawi marihuany, bredzi o tym, że zażywa tę “medyczną” i że ona jest lepsza od tej “niemedycznej”. Albo naprawdę tak sądzi, co jest wątpliwe, albo wmawia to sobie lub innym chcą zakamuflować prawdziwa intencje, jaką jest fakt, że w tej chwili liczy się dla niego wyłączenie natychmiastowa satysfakcja. Z natręctwami myślowymi jest gorzej niż z tradycyjnymi używkami, bowiem na ogół, ludzie nie interpretują ich jako coś szkodliwego. Znaczenie ma to w okresie totalnego luzowania dyscypliny przy używkach tych, wobec których przekonanie o szkodliwości jest wysokie, jakimi używkami jest na przykład marihuana. Tym trudniej w tym stanie zaprzestać polepszania samopoczucia w sposób zdaniem uzależnionego bezpieczny. Tj. Podwyższa go za pomocą wyobrażenia sobie siebie w satysfakcjonujących okolicznościach absurdalnych z punktu widzenia prawdopodobieństwa ich zajścia. Jest to tym przyjemniejsze bowiem zalew mózgu dopaminą jest spotęgowany działaniem środka psychoaktywnego. Psychiatrzy wtedy mówią, że środek ten stał się “katalizatorem".
Samo to użycie terminu “katalizator” przez klasyczną psychiatrę stanowi potwierdzenie stawianej tutaj tezy. Wszystkie środki psychoaktywne nie powodują same w sobie zalewu dopaminy ale zalew ten zwielokrotniają w wyniku naturalnych przyjemności odczuwanych przez zażywającego. Zauważmy, że wczesne zażywanie narkotyków czy alkoholu nigdy nie odbywa się w pojedynkę. Zawsze w grupach przy okazji spotkań towarzyskich. Tak samo jak podczas tych spotkań tyle że na trzeźwo odczuwamy przyjemność bycia akceptowanym I podziwianym (po to mamy w gruncie rzeczy znajomych) i również kiedy podczas tych spotkań wynosimy się nad innych najczęściej nieobecnych. Przyjemności te potęgowane są w przypadku używek. Analogicznie jeżeli używki są katalizatorem wariactw to wariactwa te w istocie muszą sprawiać pacjentowi przyjemność. Wynosić jego Ego.
Na okoliczność powyższego przemawiają jeszcze kolejne dowody:
przewaga wśród schizofreników mężczyzn. Zaburzeniami, które w większym stopniu dotyczą kobiet, są te związane z dbałością o wygląd zewnętrzny, w szczególności mówię tutaj o zaburzeniach odżywiania. Schizofrenia jest natomiast ewidentnie domeną mężczyzn. Podobnie jak … skłonność do nałogów.
niespotykanymi są zaburzenia schizofreniczne ugruntowane na podstawie urojeń na gruncie seksualnym. Ma to znaczenie dlatego, ze wyobrażenia związane z seksualnością nie mogą sprawiać przyjemności cały czas. Dzieje się tak dlatego, że najczęściej kończą się one masturbacja, po której biologicznie organizm nie jest już zainteresowany takimi wyobrażeniami. Takimi natomiast, które bazują na wyobrażeniach wielkości i sukcesów tak. Tymi “wariat” może się delektować cały czas.
osoby ze zdiagnozowaną schizofrenią to osoby dorosłe. To w wieku dojrzałości uwydatnia się podatność na nałogi. Dlatego, że wtedy pojawiają się żądze związane z seksualnością (stąd wszystkie nałogi nawiązujące do niej) oraz żądza zdominowania swoją osobą otoczenia. Ten drugi instynkt karmiony jest podczas spotkań towarzyskich kiedy to podbudowujemy swoje Ego. To poczucie lepszości potęgowane jest przez środki psychoaktywne. Gdyby dzieci posiadały chęć zaspokajania swego Ego, to również byłyby podatne na nałogi. Osoby uzależnione od środków psychoaktywnych po jakimś czasie odczuwają przyjemność pijąc lub zażywając narkotyki nawet w pojedynkę. Ale dzieje się tak dlatego, że w ich umysły została wdrukowana przyjemność związana z tymi środkami i z uczuciem jakiego doświadczali wcześniej zażywając tych środków w towarzystwie. Podobnie jak wdrukowane są stopniowo uczucia poprzez słuchanie muzyki (polecam artykuł “muzyka”)
Ciężko odrzucając powyższe wyjaśnienia, byłoby pojąć, dlaczego schizofrenia ujawnia się dopiero wśród dorosłych, a nigdy nie u dzieci.
Refleksje
Wszystkie poza jednym ze znanych mi przypadków osób zdiagnozowanych jako “wariaci” uzależnieni byli od narkotyków. Wszyscy lekko podchodzący do tego uzależnienia bagatelizując je. Faktycznie wzmagało się ich użycie w czasach poprzedzających rzuty “wariactwa” oraz podczas jego trwania. Wszystkie znane mi osoby zdiagnozowane jako “wariaci” widzieli siebie w trakcie rzutu “choroby” jako posiadający znacznie większy własny status i karmili tym swoje ego. Jedna z tych osób miała zdiagnozowane, zdaje się coś, co nazywane jest chorobą dwubiegunową, pozostali schizofrenię. Powracając do przykładu z jabłoniami to rozpoznanie odmian jabłoni, w czym obeznani są sadownicy, nie ma znaczenia z puntu widzenia głębszych rozważań o przyczynach spadania jabłek czy – powracając na grunt psychiatrii - opisywanych tutaj zachowań. Literatura w zakresie psychiatrii w mojej ocenie kończy się na Zygmuncie Freudzie. Wszystko po nim sprawia wrażenie przedkładać formę nad treść. Używając języka potocznego: jakość współczesnej literatury fachowej, wyłączywszy z niej wąsko ujęte uzależnienia, wypełnia definicje “bełkotu”. Znajomość osiągnięć współczesnej psychiatrii nie tyle nie stanowiło przeszkody dla mnie w prawidłowym ujęciu istoty większości chorób psychicznych, co wręcz umożliwiło wgląd na sprawę zdrowo bez uprzedzeń.
Uważam, że przeciwdziałając opisywanym tutaj zachowaniom, należy przede wszystkim wychowywać dzieci konsekwentnie naciskając na konieczność przedkładania długofalowych sukcesów ponad natychmiastową przyjemność. Jestem przekonany, że gdyby spróbować ustalić korelację pomiędzy zaniedbywaniem wychowania dziecka, a tym ,czy przydarzy mu się w w wieku dorosłym jakikolwiek epizod na te psychiatrycznym, to korelacja ta byłaby olbrzymia. Jak ktoś nie wie jak zmierzyć zaangażowanie rodziców w wychowanie to polecam mierzyć to wskażnikiem jak bardzo “pacjent” przypomina sobie kary cielesne wymierzane przez rodziców. Im bardziej pamięta tym troska ta była większa. Katastrofalne w skutkach jeżeli chodzi o przyszłe wskaźniki “zachorowań” są metody wychowawcze skupiające się na samorozwoju dziecka I luzowaniu dyscypliny. To dyscyplina z zasady nacechowana jest dbałością o realizację w przyszłości w zamian za poświęcenie się w chwili obecnej.
Dorosłych cierpiących na tutaj opisana przypadłość należy przede wszystkim zapoznawać z pracami jak niniejsza, żeby ich uświadomić o znaczeniu natręctw myślowych. Należy zmotywować ich do walki o lepsza przyszłość we własnym zakresie zamiast umożliwiać szarlatanom futrowanie pacjentów psychotropami zamieniającymi ich w rośliny.